Tuesday, June 8, 2010

გლობალიზაცია (2.მცდარი შეხედულებები და ანტიგლობალისტები)

უხეშად კონცენტრირებული სახით პოპულარული წარმოდგენები გლობალიზაციის შესახებ შესაძლებელია დავიყვანოთ შემდეგ 5 თეზისამდე:
გლობალიზაცია არის:
ა) ქვეყნებს შორის საზღვრების მოშლა;
ბ) გლობალური, საერთო-საკაცობრიო პრობლემების აღმოცენება;
გ) რამდენიმე ქვეყნის მიერ მსოფლიოზე ძალაუფლების ხელში ჩაგდება;
დ) ნებისმიერი საზოგადოებრივი პროცესების გავრცელება მთელს მსოფლიოში;
ე) ქვეყნების მიერ საკუთარი კულტურული თვითმყოფადობის დაკარგვა.
ასეთი აზრების ნაწილს იზიარებენ ანტიგლობალისტები, ხალხი რომლისთვისაც გლობალიზაცია ეს არის ერებს შორის დაპირისპირება და ეროვნულობის მოსპობის მცდელობა.

ადამიანებს ხშირ შემთხვევაში არ სწამთ გლობალიზაციის დადებითი ეფექტის შესახებ და ექმნებათ მცდარი წარმოდგენები ამ მოვლენაზე, რაც ინფორმაციის ნაკლებობის შედეგია, ტერმინი გლობალიზაცია ყველამ იცის თუმცა კონკრეტულად რას წარმოადგენს ეს მოვლენა ცოტას თუ აქვს წარმოდგენა ამაზე. ზოგჯერ კი ამბობენ, რომ ეს ყველაფერი მასონების წამოწყებულია მსოფლიოს დასაპყრობადო, ღუმცა საღი თვალით თუ შევხედავთ ეს არის თანამედროვე ტექნოლოგიების და ადამიანის, როგორც სოციალური მოაზროვნე არსების დახვეწის შედეგი და არა რაღაც შეთქმულება, როგორც ეს ქვემოთ მოცემულ ვიდეოშია წარმოდგენილი

ანტი გლობალისტები დიდი ხანია იბრძვიან და წინააღმდეგნი არიან გლობალიზაციისა, მიუხედავად ამისა ის მაინც გრძელდება და სულ უფრო მეტი სახელმწიფო ერთვება ამ პროცესებში, ვინაიდან გლობალიზაცია ეს არის მსოფლიო ქვეყნებს შორის ეკონოკიკური, პოლიტიკური, სოციალური თუ კულტურული თანამშრომლობა. კოკა-კოლა, მაგდონალდსი, ფანტა და მრავალი სხვა ასე ცნობილი კომპანიები გლობალიზაციის მაგალითებია, რომელთაც მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში შეხვდებით. მსოფლიო ქვეყნებს შორის განსხვავება სულ უფრო მცირდება, მაგალითად რა განსხვავებაა ფერარიში მჯდარ ამერიკელსა და იგივე მარკისა და მოდელის ავტომობილში მჯდარ იტალიელს შორის, როცა ორივე მათგანი ინგლისურად საუბრობს?

ანტიგლობალისტები კი ფიქრობენ, რომ გლობალიზაცია ეროვნულ მოსპობას ისახავს მიზნად, რის გამოც ეწყობა დემონსტრაციები, საპროტესტო აქციები და ხშირად გადაიზრდება ხოლმე პოლიციასთან დაპირისპირებაში, ისინი სხვადასხვა ლოზუნგებით ცდილობენ დიდი რვიანის სამიტისა და მსგავსი მაშტაბის შეხვედრების ჩაშლას


დღევანდელ მსოფლიოში ადგილი აქვს უპრეცედენტო ინტეგრაციას, რასაც, რა თქმა უნდა, მოყვება თავისი გვერდითი შედეგები და წინააღმდეგობები. ანტი-გლობალიზმის იდეა თითქმის ყველა ქვეყანაში აქტუალურია. ვესტფალიის ზავის მიერ დამკვიდრებული ერი-სახელმწიფოების სისტემის ვალიდურობის პრობლემა დღითი დღე უფრო ცხადი ხდება. საკითხი ძალაუნებურად მოითხოვს ინტერ-დისციპლინარულ მიდგომას, თუმცა, შესაძლოა, ბევრი მკვლევარი შეგნებულად არიდებდეს თავს ზედმეტ გართულებებს.








ნებისმიერი მსჯელობა უნდა პასუხობდეს არსებულ რეალობასა და კონტექსტს, წინააღმდეგ შემთხვევაში, თეორიები ბანქოსგან აშენებულ სახლს დაემსგავსება. ხშირად თანამედროვე გლობალიზაცია ესმით გასული საუკუნის დასაწყისის კონტექსტში, რაც შემდგომ იწვევს კრიტიკოსების ცინიკურ შენიშვნებსა და მკვეთრად რადიკალიზირებულ წარმოდგენებს. იმისათვის, რომ თავი დავაღწიოთ ამგვარ უხერხულობას, საჭიროა, უფრო საფუძვლიანი გამოკვლევა. უმნიშვნელოვანესი ეკონომიკური, კულტურული, პოლიტიკური, სოციალური და, თქვენ წარმოიდგინეთ, ფილოსოფიური ასპექტების მოკლე, მაგრამ არსებითი განხილვაც კი ხელს შეუწყობს გლობალიზაციის მოვლენის საზოგადოებისთვის სწორი ფორმით მიწოდებას.

დიდი ერების კულტურა პოლიტიკური პოლიცენტრიზმისა და მულტიკულტურალიზმის პრინციპების დანერგვის კვალდაკვალ კარგავს გავლენასა და უნარს, გაანადგუროს მცირე ერების კულტურა.

No comments:

Post a Comment